Archivo de la etiqueta: Entrevistas

Con motivo del concierto homenaje a la música griega contemporánea en Laredo

Radio Laredo1
La secretaria y el vicepresidente de “Periplo” en Radio Laredo.

Entrevista que ofrecieron el 11 de agosto de 2016 el vicepresidente y la secretaria de “Periplo”, Joaquín M. Mollinedo y Vicky Rouska respectivamente, en Radio Laredo a raíz del concierto homenaje a la música griega contemporánea en Laredo.

Entrevistadora: La Asociación Sociocultural Filohelena “Periplo” nos ofrece la oportunidad este domingo de disfrutar en la Iglesia de Santa Catalina a las 8 de la tarde de un concierto que sirve como homenaje a la música griega contemporánea. Su vicepresidente, Joaquín Martínez Mollinedo, está con nosotros esta mañana. Buenos días, Joaquín.
Joaquín M. Mollinedo: Hola, buenos días.
E.: Joaquín ha venido acompañado de la secretaria de este colectivo, que es Vicky Rouska. Buenos días, Vicky.
Vicky Rouska: Hola, buenos días.
E.: Vicky es griega de origen, de Tesalónica, aunque lleva bastantes años aquí en Cantabria. Vicky, además es la cantante de la agrupación que nos va a ofrecer este concierto. Joaquín, coméntanos un poco de dónde surge la organización de este concierto dedicado a la música griega contemporánea.
J.M.M.- Bueno, en principio el año pasado ya tuvimos un antecedente en Laredo, un festival de música. Trajimos un estilo de música popular que es muy griego, el rebético. Siempre pensamos en hacer un pequeño homenaje a la música griega contemporánea precisamente por lo desconocida que es en España. En esta ocasión nos vamos a centrar en el trabajo del que es el músico más importante, el compositor más importante de Grecia de los últimos sesenta años… y no es otro que Manos Jatsidakis. Una de las personas que más ha hecho por la música en Grecia. Queremos hacer este homenaje a la música griega contemporánea principalmente en la figura de este extraordinario músico del que algunos conocerán ciertos temas, puesto que hizo música para el cine. Por ejemplo, el de Los chicos del Pireo de la famosa película Nunca en domingo, por el cual obtuvo un Óscar, y que en España tuvo bastante predicamento. Pero sí que es cierto que en España no es tan conocido como otros músicos coetáneos suyos, como es el caso de Mikis Theodorakis. Stavros Xarjakos es otro grandísimo músico… Se trata de un movimiento de música que se generó a mitad de los años 50. Jatsidakis tuvo un grandísimo acierto, porque lo que hizo fue elevar la música popular griega a la música denominada culta [έντεχνο], siendo un músico de formación clásica. No hay un equivalente de ese tipo de música en España. Él se dedicó a captar los sonidos griegos que le llegaban, los elevó a lo clásico y los convirtió en un estilo musical que es muy importante en Grecia. De ahí han derivado multitud de músicos. Es decir, no podríamos hablar de la música actual griega sin hablar de una figura como la de Manos Jatsidakis.
E.: Pero, Vicky, como nos ponía de ejemplo Joaquín, aquí en España conocemos la música griega vinculándola casi siempre al cine. Conocemos a Jatsidakis o a Theodorakis por sus composiciones para el cine. Es curiosa esa relación, ¿no?
V.R.: La verdad es que en Grecia fue un poco diferente, porque la música de estos compositores estaba tanto en el cine como en la radio y la televisión. Recuerdo que de pequeñas mi hermana y yo esperábamos expectantes siempre que llegara el sábado para ver lo que era el film de la semana. Muchas veces el autor de la música era Jatsidakis, y seguir escuchando su música ha sido algo natural. Fue una cosa que a mí personalmente me marcó la infancia, la adolescencia, diría que me cambió la manera de sentir y percibir las cosas. Creo que así les sucedió a muchos o a la mayoría de los griegos. La música de Jatsidakis siempre es una referencia a la que recurrimos, y es para nosotros un refugio en estos momentos que nos sentimos bastante confusos y quizás desorientados por la crisis y todas sus consecuencias.
E.: ¿Cómo mantiene una griega en España el contacto con su tierra, con Tesalónica?
V.R.: Mi profesión me vincula muchísimo al idioma griego, porque soy profesora de griego moderno y traductora. Escucho mucho la radio, me interesa especialmente la vida cultural, de modo que siempre intento estar al tanto de las cosas que pasan.
J.M.M.: Hay que tener en cuenta que Jatsidakis en España es muy poco conocido, porque se editaba muy poca música griega en España. Yo recuerdo la primera vez que escuché a ese compositor hace muchísimos años, que fue una de las cosas que más me acercó a Grecia. Porque cuando escuchas su música, sientes cómo es el país. Habrá muy pocos griegos que no conozcan a Manos Jatsidakis, y hay muy pocos griegos que no hayan cantado una canción de Jatsidakis… que en sus casas no hayan cantado sus temas. Es un músico nacional, un músico de una calidad extraordinaria. Un músico conocido en Francia, en Alemania, en EEUU, etc. Ha grabado multitud de discos de clásica, música para el cine, para el teatro… Y la gran peculiaridad de esa música es que luego le ponían letra, pero le ponían letra poetas de muchísimo nivel, es decir que es una música muy culta. Es muy culta, pero a su vez está muy enraizada en la población, en la epidermis de los griegos. Cuando un griego oye a Jatsidakis, está oyendo una cosa muy griega. Es un tipo de música que por ejemplo en España no hemos tenido la suerte de generar. Aunque sí es cierto que hay muchos músicos europeos, incluidos españoles, que no han hecho otra cosa más que copiar el método de Jatsidakis, sin llegar ninguno de ellos a la altura de él. Bajo mi punto de vista es uno de los músicos europeos más importantes del S.XX en Europa, y muy conocido. En España menos, repito, pero muy conocido. Y lo que vamos a oír el domingo va a ser un concierto de mucha enjundia, de muchísima calidad, con una gran orquesta. Considero que va a estar muy bien; yo les he oído y la verdad es que estoy muy satisfecho.
E.: Vicky, háblanos de este concierto. Tú, repetimos, eres la cantante de ese grupo al que vamos a oír el domingo. ¿A ti como cantante esas partituras, esos temas de este autor te hacen sentir nostalgia, te hacen sentir orgullo por tu tierra?
V.R.: Sí, claro. Y es un honor interpretar estas canciones, además en esta tierra que me ha acogido y en la que me siento muy a gusto. Abordamos este proyecto desde un enorme respeto y admiración, y con mucho sentido de la responsabilidad. Es una música muy rica en ritmos y en matices, y cuenta con una belleza y elegancia que esperamos poder transmitir. La orquesta se compone de cinco músicos profesionales, que son profesores en conservatorios. Vamos a tener piano, violonchelo, flauta, violín, guitarra, buzuki y mandolina. Asimismo, vamos a enriquecer el programa con algún texto y algún poema. Este acto esconde varias sorpresas y hemos cuidado muchísimo los detalles. Estoy segura de que la gente va a disfrutar mucho. Nuestro objetivo no es que la gente solo acuda al concierto, sino que también lleve la música de Jatsidakis a sus casas.
E.: Pero tiene que ser complicado también transmitir todo eso que nos contaba Joaquín antes. Lo que para vosotros significa esa música siendo griegos. Llevarla a otro país, a otra forma de ser como somos los españoles, ¿no?
V.R.: Es complicado sobre todo porque a veces el sentimiento le desborda a uno.
E.: Aunque estáis acostumbrados a cantarlo, a interpretar esa música, os sigue llevando la emoción, ¿no?
V.R.: Es una música que constantemente se redescubre en Grecia y en todo el mundo. Se reinterpreta, hay nuevas versiones, hay gente joven que la sigue. Es una fuente inagotable de inspiración para nosotros.
E.: Es lo que estaba comentando Joaquín, que está viva todavía.
V.R.: Por supuesto. Y si nosotros nos hemos involucrado es porque llevamos vivo parte del legado de Jatsidakis. Es por eso que hemos diseñado todo este proyecto con mucho cariño.
J.M.M.: Es tan vivo tan vivo que es de los pocos casos de músicos que no siguen en vida, pero que siguen vigentes. Te sorprende muchísimo cómo la gente joven en Grecia sigue a Jatsidakis. No se le vive como una persona del siglo pasado, como un músico ya perdido, se le vive con actualidad. De hecho, hay versiones todos los días, todos los cantantes quieren cantar a Jatsidakis. Todos los cantantes que se precian de algo, la gente joven incluida, todos quieren cantar a Jatsidakis, porque es el más grande de todos.
E.: De todos esos temas –ya sé que te voy a poner en un aprieto, Vicky– que vais a interpretar vosotros, ¿cuál es en el que tú te sientes más cómoda como cantante? ¿El que más te gusta a ti interpretar o el que más te emociona, a lo mejor… ?
V.R.: Es muy difícil destacar solo uno. En estos momentos me gusta mucho la segunda canción que vamos a presentar, que se llama Το πουλί (El pájaro), que es un tema muy envolvente, muy intimista, y el cual tuve la suerte de cantar con María Farantouri el pasado noviembre en la Sala BBK de Bilbao con unos músicos excelentes. Espero que os guste a vosotros también.
E.: Siempre que la vas a interpretar te acuerdas de ese momento en Bilbao.
V.R.: Sí, mucho.
J.M.M.: Cantó en Bilbao invitada por una de las más grandes cantantes que ha dado Grecia en los últimos cincuenta años, María Farantouri. Cantaron juntas esta canción, y la verdad es que fue un momento muy emotivo.
E.: ¿Te salía la voz, Vicky, en ese momento?
V.R.: Es que en teatros así suele haber tanta luz que se proyecta sobre ti, que casi no ves nada. Así que te dices Bueno, estoy sola, voy a cantar…
E.: … ¡y adelante!
V.R.: ¡Exacto!
E.: Joaquín, tú que les has escuchado en otras ocasiones, ¿qué destacarías de este concierto o qué les pedirías a los oyentes que traten de conocer en ese evento?
J.M.M.: Yo lo que diría a los oyentes es que traten de seguir la evocación que tiene esta música. Porque yo cuando escuchaba a Jatsidakis y no sabía absolutamente nada de griego, incluso escuchándolo con letra en griego –o sin letra porque también hay versiones orquestales– a mí siempre me trasladó a Grecia. La primera vez que fui a Grecia fue hace cerca de 40 años, e inmediatamente cuando yo quería evocar el mundo griego tenía que poner un disco de Jatsidakis. Es un músico que llega muchísimo a la gente. Y de este concierto yo destacaría su grandísima calidad. Porque la selección que ha hecho Vicky sobre las canciones –hay muchísimas canciones– son la clave de él y creo que de lo más culto que ha hecho Jatsidakis en su trayectoria. Ha hecho muchas canciones, unas más populares y otras menos populares, pero estas digamos que son de muchísimo nivel. A la gente que le gusta por ejemplo la música clásica o que le gusta la música de autor, no se lo deben perder porque es sorprendente que no lo hayan oído nunca, bajo mi punto de vista.
E.: Y además es una ocasión difícil de encontrar salvo por iniciativas como la de vuestra asociación para poder disfrutarlo en directo.
J.M.M.: Eso sí que quería aclararlo. Es muy difícil encontrar un concierto de este nivel. Llevo muchos años persiguiendo la música griega y nunca he asistido a espectáculos de este calibre. Como el que tuvimos de rebético el año pasado aquí en la Casa de la Cultura. Muchos griegos se sorprendieron de que hubiera un concierto de rebético en Laredo. Sinceramente no se lo esperaban.
E.: Pues con todos estos detalles organizáis un concierto que a mí se me antoja precioso, con el sonido característico de todos esos instrumentos que nombraba Vicky antes, y a que los españoles nos hacen pensar en Grecia.
J.M.M.: Que no tenga miedo el público, porque además vamos a entregar las letras de las canciones en castellano, traducidas por Vicky y por un compañero nuestro filoheleno de Alicante –que es un trabajo también–. No estamos hablando de letras de canciones al uso, estamos hablando de canciones que son poéticas, son auténticos poemas, que tiene su complejidad traducirlos. Los vamos a entregar al público para que vayan ellos poniéndose en situación a lo largo del concierto.
E.: La poesía, Vicky, desde tu punto de vista de traductora es uno de los aspectos más complicados de transmitir al público cuando se traduce, ¿no?
V.R.: Desde luego, pero no queríamos perder esa parte, porque es fundamental. La música de por sí es un lenguaje universal digamos, y la música de Jatsidakis precisamente es pura poesía, pero la parte de la letra también hay que conocerla. Para mí es imprescindible.
E.- Así que desde luego si no conocen el griego como lengua –que es lo más habitual–, por lo menos podrán saber qué es lo que canta Vicky Rouska en ese concierto junto a sus compañeros, esos instrumentistas espléndidos que nos comentaban. Joaquín Martínez, Vicky Rouska, gracias por estar con nosotros. Les invitamos a este concierto: domingo a las 8 de la tarde en la Iglesia de Santa Catalina, un lugar precioso para un concierto de estas características. Gracias.
J.M.M., V.R.: Gracias a vosotros.

Entrevista al presidente D. Ioannou en Indexanthi.gr

El presidente de “Periplo” Dimitris Ioannou concedió una entrevista al periodista Thodoris Bakalis para Indexanthi.gr, una web de noticias de la ciudad de Xanthi (norte de Grecia).

Clipboard02

Ελληνικό χρώμα στο Μπιλμπάο

Έχοντας δημιουργηθεί πριν από δυόμισι χρόνια στο Μπιλμπάο (Ισπανία), ο Κοινωνικοπολιτιστικός Φιλελληνικός Σύλλογος “Περίπλους” (Periplo) μπορεί να μην είναι τόσο γνωστός στην Ελλάδα όσο θα έπρεπε, ωστόσο έχει να επιδείξει ένα σπουδαίο πολιτιστικό έργο.

Αυτό αναδεικνύεται από τις δράσεις του, αλλά και μέσα από την ενδιαφέρουσα συνομιλία μας με τον πρόεδρό του Δημήτρη Ιωάννου.

“Ο σύλλογος δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2013 από μια μικρή ομάδα ατόμων που ως κοινό στοιχείο είχαν την αγάπη για την σύγχρονη ελληνική κουλτούρα και κοινωνία, πέρα από τα συνήθη στερεότυπα που όλοι γνωρίζουν στο εξωτερικό και που πολλές φορές είτε απέχουν από την πραγματικότητα είτε παρουσιάζουν ένα μόνο μέρος αυτής” λέει ο κ. Ιωάννου, δίνοντας το στίγμα του συλλόγου. “Είναι το αποτέλεσμα της ανάγκης που ένιωθαν οι λιγοστοί Έλληνες της περιοχής να διατηρήσουν την επαφή με τις ρίζες τους, τον πολιτισμό και τον ελληνικό τρόπο ζωής και να τα μοιραστούν μ’ ένα μεγάλο αριθμό ατόμων, αληθινών φιλελλήνων, κατοίκων του Μπιλμπάο, του Σανταντέρ, της Παμπλόνα και άλλων πόλεων της βόρειας Ισπανίας. Αυτοί, λοιπόν, οι φίλοι της Ελλάδας που γνωρίζουν τη γλώσσα, τη μουσική, τη λογοτεχνία, καθώς επίσης και τις ομορφιές και τις παραδόσεις της χώρας μας, είναι που μας παρακίνησαν ν’ αναλάβουμε αυτήν την όμορφη πρωτοβουλία και στέκονται δίπλα μας από την αρχή, μας εμπνέουν, στηρίζουν τις προσπάθειές μας και υπερασπίζονται το καλό όνομα της Ελλάδας, κυρίως σήμερα σ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση που διανύει”.

Μέχρι τη στιγμή που αποφασίστηκε η ίδρυση του συλλόγου, υπήρχαν κάποιες μεμονωμένες ενέργειες προβολής της ελληνικής κουλτούρας, που ο απόηχός τους άλλοτε έφτανε ως την Ελλάδα και άλλοτε όχι. “Αυτό γινόταν από διάφορα νυν μέλη του συλλόγου, όπως διαλέξεις, μαθήματα νέων ελληνικών, επισκέψεις σε σχολεία κ.ά. με μικρή, φυσικά, απήχηση λόγω της έλλειψης συντονισμού, οργάνωσης και προβολής” λέει ο συνομιλητής μας. “Η γέννηση, λοιπόν, του «Περίπλου» αποτέλεσε το σημείο συνάντησης όλων αυτών των ατόμων με σκοπό να συνεχιστούν αυτές οι προσπάθειες με μια οργανωμένη μορφή”.

“Όχι φολκλόρ, ξεθωριασμένα μοτίβα τύπου Zorba the Greek ή στείρα αρχαιολατρία”

IMG_6937

Κουβεντιάζοντας για τη φιλοσοφία του συλλόγου, ο κ. Ιωάννου καταθέτει τα εξής ενδιαφέροντα: “Ένα πολύ βασικό στοιχείο που από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του συλλόγου μας έχουμε τονίσει ιδιαίτερα και θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί τη φιλοσοφία του, είναι το γεγονός ότι δεν προσπαθούμε να δείξουμε μια συγκεκριμένη πτυχή του ελληνικού πολιτισμού ή ένα πρόσωπο της Ελλάδας. Δεν δίνουμε δηλαδή μια κατευθυντήρια γραμμή για το πώς θα πρέπει να εκλαμβάνεται η σύγχρονη Ελλάδα, αντιθέτως προσφέρουμε τη δυνατότητα στα μέλη και στα άτομα που παρακολουθούν τις δραστηριότητές μας, ν’ αναπτύξουν μια προσωπική σχέση μαζί της και να μας μεταφέρουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους από αυτή την σχέση. Δεν είμαστε μια ελληνική κοινότητα όπως αυτές που υπάρχουν π.χ. στη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες, ούτε φυσικά ένας κλειστός κύκλος διανοουμένων που λατρεύει την (αρχαία) Ελλάδα, αλλά μια ομάδα μετρημένων στα δάχτυλα Ελλήνων και αρκετών φιλελλήνων από τη βόρεια Ισπανία, που προσπαθεί να αναδείξει την πραγματική εικόνα της σημερινής ελληνικής κοινωνίας, έχοντας ως βάση και κινητήρια δύναμη το προσωπικό βίωμα του καθενός από μας όπως αυτό εκφράζεται στις εκδηλώσεις που πραγματοποιούμε. Απ’ την άλλη, αποφεύγουμε να πέσουμε στην παγίδα του φολκλόρ ή να περιοριστούμε σε μια επανάληψη ξεθωριασμένων μοτίβων τύπου Zorba the Greek ή σε μια στείρα αρχαιολατρία που δεν οδηγεί πουθενά”.

Και προσθέτει: “Στις ποικίλες δραστηριότητές μας (ημερίδες παραδοσιακών χορών και γαστρονομίας, ποιητικές βραδιές, κύκλους κινηματογράφου, συναυλίες κ.ά.) δεν υπάρχει τίποτε το φτιαχτό, το επιτηδευμένο, δεν υποκρινόμαστε (με τη θεατρική έννοια του όρου), αλλά δίνουμε όλο μας τον εαυτό και παρουσιάζουμε αυτό που ο καθένας από εμάς γνωρίζει και αγαπάει και τίποτε παραπάνω. Αυτή η ειλικρινής και συνάμα ενθουσιώδης, εκ μέρους μας, αντιμετώπιση του θέματος, πιστεύω ότι αντικατοπτρίζεται σ’ ό,τι κάνουμε. Γι’ αυτό και η αντίδραση του κοινού είναι πάντα θετική και η αρχική του έκπληξη μεταβάλλεται σε εκδηλώσεις θαυμασμού και αγάπης”.

Πληθώρα εκδηλώσεων κάθε είδους με την Ελλάδα στο επίκεντρο

IMG_7473

Παρά το γεγονός ότι ο σύλλογος έχει μόλις δυόμισι χρόνια ζωής, κατάφερε να διοργανώσει έναν ικανοποιητικό αριθμό δραστηριοτήτων. Άλλες μόνος του και άλλες σε συνεργασία με δήμους, πολιτιστικούς συλλόγους και σχολεία. Ενδεικτικά αναφέρονται οι τρεις ημερίδες παραδοσιακών χορών, οι δύο ημερίδες ελληνικής κουζίνας και οι δύο κύκλοι κινηματογράφου, εκ των οποίων ο δεύτερος αφιερωμένος στη Μελίνα Μερκούρη για τα είκοσι χρόνια από τον θάνατό της. Επίσης, διαλέξεις γύρω από διάφορα θέματα όπως η ιστορία, η λογοτεχνία, η φύση της Ελλάδας, παρουσιάσεις βιβλίων και ποιητικών συλλογών με μετάφραση στα ισπανικά από μέλη του “Περίπλου”. Ακόμη, έκθεση φωτογραφίας με τοπία και πρόσωπα της Μάνης (του διακεκριμένου φωτογράφου Ανδρέα Ζαχαράτου ο οποίος ήταν παρών στα εγκαίνια), συναυλία με τραγούδια σύγχρονων Ελλήνων συνθετών, καθώς και δυο εκδηλώσεις αφιερωμένες στον μεγάλο Κύπριο ποιητή Κώστα Μόντη με απαγγελία έργων του.

“Στη δεύτερη από αυτές τις εκδηλώσεις μάς τίμησε με την παρουσία και συμμετοχή του ο πρέσβης της Κύπρου στην Ισπανία, γεγονός που μας χαροποίησε και μας συγκίνησε ιδιαίτερα” λέει ο κ. Ιωάννου. “Όμως η πιο σημαντική στιγμή του συλλόγου μας ήταν τον περασμένο Απρίλη, με τη διοργάνωση ενός φεστιβάλ διάρκειας τεσσάρων ημερών με θέμα το ρεμπέτικο, που περιελάμβανε διάλεξη, μουσικό εργαστήρι, προβολή ταινίας, έκθεση φωτογραφίας και συναυλία, με τεράστια απήχηση και απόλυτη επιτυχία”.

Παράλληλα δεν λείπουν και οι συναντήσεις με αφορμή τις γιορτές των Χριστουγέννων, την κοπή της βασιλόπιτας, του ορθόδοξου Πάσχα και της πρωτομαγιάς, ενώ ταυτόχρονα ο σύλλογος προσπαθεί να παρίσταται (ομαδικά ή μεμονωμένα) στις λιγοστές επισκέψεις Ελλήνων καλλιτεχνών, “όπως για παράδειγμα στη συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη στην οποία μάλιστα ο σύλλογος συμμετείχε με την πρόσκλησή της!” λέει ο πρόεδρος του “Περίπλου”.

Αυτή τη στιγμή ο “Περίπλους” έχει περίπου εξήντα ενεργά μέλη, εκ των οποίων μόλις το ένα όγδοο είναι Έλληνες, ενώ ο αριθμός των ατόμων που παρακολουθούν τις ποικίλες δραστηριότητες που διοργανώνει είναι πολύ μεγαλύτερος. “Η ανταπόκριση που βρίσκουμε στις δραστηριότητές μας ξεπερνάει σχεδόν πάντα τις προσδοκίες μας και ο ενθουσιασμός με τον οποίο αντιμετωπίζουμε κάθε τι που κάνουμε είναι αμείωτος, είτε έχουμε απέναντί μας δέκα φίλους είτε απευθυνόμαστε σε τετρακόσια άτομα” λέει ο κ. Ιωάννου κλείνοντας τη συνομιλία μας.

Το διοικητικό συμβούλιο του “Περίπλου” απαρτίζεται από τους Δημήτρη Ιωάννου (πρόεδρος), Joaquín Martínez Mollinedo (αντιπρόεδρος), Βίκυ Ρούσκα (γραμματέας), Lorena Ruíz González (ταμίας) και τους Javier Fariña Varela, Beatriz Cárcamo Aboitiz και Fernando Sainz de la Maza Orio (μέλη).

Fuente: www.indexanthi.gr

El compromiso pacifista de María Farantouri

DSC05272a
Farantouri con el periodista

El periodista y escritor bilbaíno Alberto López Echevarrieta que asistió al concierto de María Farantouri en Bilbao, le dedica un artículo a esta magnífica artista en la revista digital Artes Hoy.

Sala BBK de Bilbao, el 14 de noviembre de 2015

“Aún no he salido del shock que me ha producido la noticia de los atentados en París. Es difícil de asumirla cuando viajas cantando a la paz. Llevo en mi repertorio el tema ‘Paz’ que compuso Mikis Theodorakis cuando era un adolescente dedicándosela a los hijos de los emigrantes que pierden la vida en el Mar Egeo. El argumento no puede ser más actual”. Me lo dice María Farantouri, una de las damas de honor en la historia contemporánea de Grecia junto a Melina Mercuri e Irene Papas, al terminar el recital dado en Bilbao al día siguiente de los atentados yihadistas. La cantante, que ha jugado un papel importante en el movimiento para el renacimiento de la música griega como musa del gran Mikis Theodorakis, es todo un símbolo en el país helénico que conoce la lucha infatigable que llevó a cabo contra la dictadura de los coroneles con las únicas armas de su rica voz de contralto y la gran expresión dramática y lírica que posee.

Las canciones que ofrece cuando ya linda los 70 años de edad no tienen desperdicio en sus mensajes. La mayor parte de ellas están compuestas por el creador de Zorba, el griego y abordan esos temas que últimamente, con la simple lectura de los periódicos, nos ponen los pelos como escarpias. Algunas hacen referencia a los emigrantes que salen de su país no sólo buscando la libertad, sino también salvaguardando sus vidas. Es el caso de El náufrago, un expatriado que lucha contra las olas, y Sangre del amor y Una la golondrina, ambas basadas en poemas del Premio Nobel de Literatura Odiseas Elytis que hablan del valor de la vida cuando una persona lucha por la justicia y la libertad.

Mauthausen, Neruda y Lorca

Farantouri, a quien el presidente de la democracia griega, Constantino Stephanopoulos, concedió la Cruz de Oro de la Orden del Fénix en reconocimiento a su contribución a la canción griega, ha manifestado su postura antibelicista poniendo voz a La balada de Mauthausen, una de las obras cumbres de Theodorakis con poemas de Iákovos Kambanelis. En uno de ellos, El cantar de los cantares, encontramos a un preso en el campo de concentración nazi busca desesperadamente a su amada, también internada y en condiciones de extremas de vida. Por otra parte, doy fe que el estreno del Canto general, de Pablo Neruda, en el Estadio Panathinaikó de Atenas, supuso uno de los más grandes acontecimientos musicales de la Grecia moderna. No sólo por la obra en sí, en la que María Farantouri y Petros Pandis tuvieron protagonismo vocal, sino por cuanto suponía el retorno de Theodorakis a su patria.

Farantouri no puede ocultar su fascinación por Federico García Lorca. “En Grecia le consideramos como un poeta propio y estamos muy familiarizados con su obra”, dice. En el repertorio incluye el Prendimiento y Muerte de Antoñito el Camborio y el Café de Chinitas, poemas adaptados al griego por Odiseas Elitis. ¡Hay que escucharle a María cantar a Lorca! Sobrecoge su calidad melódica y sentimiento.

Clipboard04b
María Farantouri con los músicos Henning Schmiedt y Volker Schlott

Comprometida políticamente

“Las ideas fascistas han constituido siempre un problema. El avance que ahora experimentan en Europa nos debe hacer pensar seriamente. Yo lo considero un peligro”, dice esta mujer tan sensibilizada por los problemas derivados de la crisis mundial. María Farantouri canta al trabajador que marcha al extranjero, lejos de su familia, para buscar trabajo en Tu pañuelo, mi querido Juan. Y al hombre que vuelve del exilio y, después de muchos años, vuelve a caminar por las viejas calles de su querida ciudad, donde no conoce a nadie ni nadie le conoce a él. Es el poema Viejas calles, original de Manolis Anagnostakis al que Theodorakis dio forma musical conjuntamente con El muchacho sonriente, un poema del irlandés Brendan Behan adaptado al griego por Vasilis Rotas y que se incluyó en la banda sonora musical del film Z, de Costa Gavras. Se narraba en esta película –lo recordará el lector– el atentado que costó la muerte de Grigoris Lambrakis, diputado de izquierdas y luchador por la paz, al que asesinó la ultraderecha el 22 de mayo de 1963 en Tesalónica.

María Farantouri siempre ha mostrado su agradecimiento a Mikis Theodorakis que contó con ella y con Petros Pandis para sus grandes éxitos. En su libro La abeja y el arquitecto, el presidente de la república francesa François Mitterand dice: “Para mí Grecia es María Farantouri. Así es como me imaginaba a Hera, un ser puro, fuerte y vigilante. Nunca he encontrado otro artista capaz de darme un fuerte sentido de lo divino”.

Algo tiene el Mediterráneo

Ella es consciente de que los aires del Mediterráneo influyen en la atención que muestra con el medio ambiente y la naturaleza. Ejemplos de ello los tenemos en El pájaro, una bonita canción con letra de Minos Arguirakis y música de Manos Jatsidakis, de quien también es La pesadilla de Perséfone, una protesta ecológica que denuncia en su texto Nikos Gatsos en torno a la explotación insensata de la naturaleza y la profanación que supone la industrialización de los lugares sagrados. Toda una pesadilla para Perséfone, que según la mitología griega pasa seis meses bajo la tierra esperando la llegada de la primavera para salir al sol a vivir junto a su madre Deméter, diosa de la agricultura.

“Su voz es un regalo de los dioses del Olimpo”, dijo de ella no sin razón el periódico The Guardian, un Olimpo siempre presente en esta extraordinaria mujer que transmite y contagia sus sentimientos con las suaves notas del inicio del poema emblemático de Yannis Ritsos y música de Theodorakis No llores por Grecia, y con el vibrante y estremecedor final: “Aunque la veas agacharse / con el puñal en la espalda, / con la correa en la nuca / nunca llores por Grecia. / La patria siempre renace, / coge fuerza, se levanta / y a la bestia con arpón / de sol y luz la traspasa”.

María Farantouri consideró que las canciones que componían este recital eran su humilde tributo a las víctimas de los atentados en París.

Fuente: www.arteshoy.com

Publicaciones y entrevistas a raíz del Festival de música griega “Kalimera Laredo”

A continuación ofrecemos algunas de las publicaciones y entrevistas que se produjeron a raíz de nuestro Festival de música griega “Kalimera Laredo” (Buenos días Laredo) celebrado del 9 al 12 de abril de 2015 en Laredo (Cantabria).

Publicaciones:

Scan21
Periódico “Páginas”, abril 2015.
El Mundo
Periódico “El Mundo”, 01/04/2015.

Entrevistas radiofónicas:

Entrevista a Joaquín Martínez Mollinedo, vicepresidente de “Periplo”. COPE Cantabria, 30/03/2015.

Entrevista a Javier Fariña Varela, vocal de “Periplo”. RTVE Cantabria, 09/04/2015.

Entrevista televisiva:

Entrevista a Dimitris Ioannou, presidente de “Periplo”, en la televisión estatal griega. NERIT, programa Μένουμε Ελλάδα (Vivimos en Grecia), 14/04/2015.
Enlace (a partir del minuto 23:30).

10407271_10205906208202011_7043201177613466236_n
Conexión en directo.

El presidente Dimitris Ioannou en el “Debate de la 1”

Con motivo de las elecciones generales celebradas en Grecia el 25 de enero de 2015, nuestro presidente Dimitris Ioannou apareció en un reportaje emitido durante el programa de la televisión española El debate de la 1 donde cuenta cómo ha vivido la crisis griega desde España (a partir del minuto 52).

El programa en cuestión pretendía estudiar las consecuencias económicas y políticas del resultado de las elecciones en Grecia.

Entrevista al presidente Dimitris Ioannou en UK

Clipboard02

“Queremos difundir la realidad de Grecia que nosotros conocemos”
“Periplo” es una asociación filohelena creada en Bilbao en junio del 2013. Aunque sólo tiene un año de trayectoria, sus miembros han organizado cantidad de actos con el fin de dar a conocer la realidad de Grecia que ellos conocen, como por ejemplo, jornadas gastronómicas y de danzas. Para conocer más a fondo ese recorrido, hemos estado con el presidente de “Periplo”: Dimitrios Ioannou.

¿Con qué objetivo creasteis la asociación “Periplo”?

Los pocos griegos que vivíamos en Euskadi nos juntamos con la idea de difundir la cultura de Grecia, especialmente la contemporánea. Todos conocemos nuestro país, nuestra cultura, política, tradiciones, música y deporte. Así pues, nos pusimos en contacto y decidimos formar esta asociación, para difundir todas estas experiencias. La Grecia que nosotros conocemos es solidaria, orgullosa de su pasado y su presente.

¿Qué tipo de actividades lleváis a cabo para divulgar todo esto?

Hemos organizado charlas sobre la naturaleza de Grecia, ciclos de cine contemporáneo, festivales de música, exhibiciones de gastronomía, una exposición de un fotógrafo muy importante de Grecia, conferencias sobre la Grecia actual, entre otras. Queremos repetir alguna de esas actividades y al mismo tiempo organizar otras nuevas. El próximo año, organizaremos un festival relacionado con un tipo de música surgido en las grandes urbes de la Grecia del siglo XX, que incluirá la proyección de un vídeo y un concierto.

A principios del verano organizasteis una exposición fotográfica en Plentzia. Tienes una relación directa con Plentzia, ¿verdad?

Sí, trabajo en Plentzia y al igual que todos los miembros de la asociación aman Grecia, yo también amo Plentzia. Por tanto, intento unir las realidades de Grecia y Plentzia.

El texto original en euskera está disponible en la pág. 23 de la edición digital del nº 257 (septiembre de 2014) de UK, revista que se publica en Uribe Costa.

Entrevista al vicepresidente Joaquín M. Mollinedo en Radio Laredo

10450372_883499568338195_4241199259261650559_n
Foto de la entrevista

El 2 de octubre de 2014, día en que se inauguró el II Ciclo de Cine Griego de Laredo, el vicepresidente de la Asociación, Joaquín M. Mollinedo, ofreció una entrevista a Radio Laredo, donde habló de la actividad en sí, de la homenajeada Melina Mercouri, de “Periplo”, de Grecia y de mucho más…

Queremos dar las gracias a Radio Laredo por contribuir a la difusión de nuestros eventos y por facilitarnos la grabación de la entrevista, que está disponible más abajo.

II Ciclo de Cine Griego de Laredo – Homenaje a Melina Mercouri

Imagen 1

El Ciclo de Cine Griego de Laredo, que organiza la Asociación Sociocultural Filohelena “Periplo” en colaboración con el Ayuntamiento de la villa, llega este otoño a su segunda edición. Tras el éxito cosechado en el primer ciclo que se desarrolló la pasada la primavera, esta vez se rendirá homenaje a la figura de Melina Mercouri ‒actriz, cantante y activista política griega‒ para conmemorar así el XX aniversario de su muerte.

El ciclo ofrecerá un repaso por algunos de sus mejores momentos y personajes: comenzaremos el 2 de octubre con Nunca en domingo (1960, 91′) y seguiremos el 13 de noviembre con Fedra (1962, 115′) para concluir el 4 de diciembre con Topkapi (1964, 115′). Las tres cintas, dirigidas por Jules Dassen, se proyectarán en versión original con subtítulos en castellano. Todos los pases tendrán lugar en la Casa de Cultura “Doctor Velasco” (C/ López Seña, 8) de Laredo a las 20:00 horas. La entrada es libre y gratuita.

Cartel8

Biografía
Melina Mercouri (Atenas, 1920 – Nueva York, 1994) fue una actriz, cantante y activista política griega. Considerada como una de las grandes figuras de la escena y de la cinematografía griegas y aun mundiales, cuenta con una extensa filmografía (Stella, M. Cacoyannis, 1955; El que debe morir, J. Dassin, 1957; Nunca en domingo, J. Dassin, 1960, premio de interpretación en Cannes; Fedra, J. Dassin, 1962; Los vencedores, C. Foreman, 1963; Topkapi, J. Dassin, 1964; Los pianos mecánicos, J.A. Bardem, 1965; Promesa al amanecer, J. Dassin, 1970; Gritos de pasión, J. Dassin, 1978, y otras). Comprometida activamente en la lucha contra la dictadura de los coroneles instaurada en 1967, le fue retirada la nacionalidad griega y tuvo que exiliarse en Francia hasta 1974.

De nuevo en Grecia, se presentó a las elecciones de 1977, en las que obtuvo un escaño siendo militante del PASOK (Movimiento Socialista Panhelénico). Nombrada ministra de Cultura en el primer gobierno de Andreas Papandreu (1981), desempeñó la misma cartera en 1985-1989 y repitió cargo desde 1993 hasta su fallecimiento. Como Ministra de Cultura, propuso el ideal de la Capital Europea de la Cultura. Atenas fue elegida la primera Ciudad Europea de la Cultura en 1985. Mercouri abogó por el regreso de los Mármoles que Thomas Bruce Elgin se llevó de la Acrópolis de Atenas en el siglo XIX.

Nunca en domingo – Jueves 2 de octubre a las 20.00 h
TEXT HERE (4)
Cartel “Nunca en domingo”
Nunca en domingo
La carátula de la película

FICHA TÉCNICA
Título original: Ποτέ την Κυριακή
Guión: Jules Dassin
Director: Jules Dassin
Música: Manos Hatzidakis
Género: Drama, comedia
Duración: 91 min
Año: 1960

SINOPSIS
Un intelectual norteamericano (Jules Dassen) viaja al puerto de El Pireo para visitar la cuna de los grandes pensadores clásicos. Allí conoce a Illya (Melina Mercouri), una atractiva, inteligente y vital prostituta por la que se sentirá irremediablemente atraído. El americano, sin embargo, ve a Illya como un símbolo evidente de la pérdida del esplendor cultural griego y se propone reformarla.

PREMIOS
1961: Óscar: Mejor canción. 5 nominaciones, incluyendo director, guión y actriz
1960: Cannes: Mejor actriz (Melina Mercouri) (Ex aequo)
1960: Globos de Oro: Nominada Mejor película extranjera (Premio Samuel Goldwyn)
1960: Círculo de Críticos de Nueva York: Nominada a Mejor Actriz (Mercouri)

Fedra – Jueves 13 de noviembre a las 20.00 h
Cartel Fedra
Cartel “Fedra”
Fedra
La carátula de la película

FICHA TÉCNICA
Título original: Phaedra
Guión: Jules Dassin, Margarita Lymberaki (Obra: Eurípides)
Director: Jules Dassin
Música: Mikis Theodorakis
Género: Drama
Duración: 115 min
Año: 1962

SINOPSIS
Fedra es la esposa de Thanos, un armador griego que tiene un hijo de su primer matrimonio, Alexis, que vive en Londres. Cuando Thanos se entera de que Alexis ha dejado sus estudios, ruega a Fedra que viaje a Inglaterra para disuadir al joven de sus planes. Fedra no quiere ir, pues sabe que el muchacho siente aversión por ella, pero, ante la insistencia de su marido, acaba cediendo. Contra lo previsto, Fedra y Alexis simpatizan súbitamente y pronto serán presa de una violenta pasión.

PREMIOS
1962: Nominada al Óscar: Mejor vestuario (Blanco & Negro)
1962: Globos de Oro: Nominada Mejor actriz – Drama (Melina Mercouri)

Topkapi – Jueves 4 de diciembre a las 20.00 h
Cartel Topkapi
Cartel “Topkapi”
topkapi
La carátula de la película

FICHA TÉCNICA
Título original: Topkapi
Guión: Monja Danischewsky (Novela: Eric Ambler)
Director: Jules Dassin
Música: Manos Hatzidakis
Género: Intriga
Duración: 115 min
Año: 1964

SINOPSIS
Elizabeth Lipp y su amante Walter Harper se alían para realizar un robo extraordinario: llevarse del museo de Topkapi, en Estambul, una daga de incalculable valor. Cuentan con la ayuda de varios compinches que idean un plan para entrar en el museo sin ser vistos, cosa que solo se puede hacer a través de la cúpula del edificio.

PREMIOS
1964: Óscar: Mejor actor secundario (Peter Ustinov)
1964: Globos de Oro: Nom. Mejor actor (Ustinov), actriz (Mercouri) musical/comedia
1964: Premios David di Donatello: Plato dorado (Melina Mercouri)

No recomendada para menores de 18 años.

Entrevista a Andreas Zacharatos en la revista griega «Fotografos»

cdimg
Andreas Zacharatos, fotógrafo

Andreas Zacharatos visitará próximamente el País Vasco con motivo de su exposición «Mani de piedra y tiempo»  que tendrá lugar durante el mes de julio en Plentzia. A continuación, les ofrecemos la entrevista que dio para la revista griega Fotografos, traducida al español y al euskera, así como el texto original en griego.

‒ ¿Qué fue lo que tanto le impresionó de Mani?

‒ Durante mi infancia, a mediados de los años 60, mientras vivía en Janiá, mis ojos infantiles grababan el árido paisaje, el fuerte viento, el azul del mar y del cielo fundiéndose en el Mar de Libia. Los rostros de sus habitantes me parecían enormes, rudos, con matices salvajes, al mismo tiempo que me transmitían hospitalidad y humildad.

Treinta años más tarde, fotografiando Mani, este lugar me parecía muy familiar. Piedra, sol abrasador, torres en ruinas, susurro de hojas de olivo, viento fuerte, lugar en el olvido. De pueblo en pueblo se me revelaban rostros rudos, ascéticos, y a la vez luminosos, fuertes, valientes, esculpidos en piedra, sol y sal marina. Rostros que te hacen ver el pasado, presente y futuro. ¡Rostros inolvidables!

‒ ¿Qué tipo de fotografía incluyó en el proyecto, para transmitir una sensación global de la zona?

‒ Paisajes, retratos y fotografías de acción y de la calle.

‒ ¿En qué ocasiones se decidió por fotografías en blanco y negro y en cuáles por las de color? ¿Cómo da a conocer cada una de ellas lo mejor de cada lugar?

‒ Me acerqué al paisaje de Mani como si fuera arte plástica, jugando con los volúmenes, la luz y la sombra a través de mi querida y estricta cámara de formato cuadrado, dándole así una emulsión de color. Al fotografiar al elemento humano en su lugar de origen, el cual se muestra heroico con la dura luz de Mani, fusiono el retrato con la fotografía de acción y de calle, en tonos grises, respetando el temperamento y carácter de sus habitantes. Para ello uso como herramienta una ligera telemétrica Leica y la incomparable grabación de una lente de 35 mm.

«Mini entrevista – Andreas Zacharatos», Fotografos, núm. 230 (mayo-junio de 2014), p. 129.

———————————————————————————————————————–

‒ Zerk hunkitu zintuen hainbeste Mani ezagutu zenuenean?

‒ 60ko hamarkadaren erdian, Chanian bizi nintzen bitartean, nire haur-begiek gogoan hartzen zituzten paisaia lehorra, haize gogorra eta Libiako Itsasoan elkartzen ziren itsasoko eta zeruko urdinak. Bere biztanleen aurpegiak oso handiak eta latzak iruditzen zitzaizkidan, basati ñabardura zutelarik. Era berean, abegikortasuna zein apaltasuna adierazten zuten.

30 urte pasatu ondoren, Maniko argazkiak ateratzen ari nintzela, leku hori oso ezaguna egiten zitzaidan. Harria, eguzki galda, dorre hondatuak, olibondo-hostoetako xuxurla, haize gogorra, ahaztutako tokia. Herriz herri aurpegi latzak, aszetikoak azaltzen zitzaizkidan baina era berean argitsuak, gogorrak eta bulartsuak, harrietan, eguzkitan zein itsasoko gatzan zizelkatuta. Lehenaldia, orainaldia eta geroaldia ikusarazten dizkizun aurpegiak. Aurpegi ahaztezinak!

‒ Zein motatako argazkiak sartu zenituen proiektu honetan, horren ikuspegi orokorra emateko?

Paisaiak, erretratuak eta akzio- eta kaleko argazkiak.

‒ Zein kasutan erabaki zenuen argazkiak zuri-beltzean ateratzea eta noiz koloretan? Nola adierazten du argazki bakoitzak toki bakoitzeko onena?

‒ Maniko paisaiara arte plastikoa izango balitz bezala hurbildu nintzen; nire lauki-formako kamera zorrotz eta maiteaz baliaturik bolumenekin, argiarekin eta itzalekin jolastuz, kolorezko emultsio bat eman nion. Gizakien argazkiak beren jatorrizko lekuetan ateratzerakoan, non Maniko argi gogorrak heroiaren irudia ematen dion, tonu grisak erabiltzen ditut biztanleen nortasuna eta izaera mantenduz. Horretarako Leica telemetrika arin bat erabiltzen dut, eta, nola ez, 35 mm. lente paregabeko grabaketa.

«Elkarrizketatxoa – Andreas Zacharatos», Fotográfos aldizkaria, 230. zb. (2014ko maiatza-ekaina), 129. or.

———————————————————————————————————————–

 ‒ Τι ήταν αυτό που σας εντυπωσίασε τόσο στη Μάνη;

Μεγαλώνοντας στα Χανιά στα μέσα της δεκαετίας του ’60, τα παιδικά μου μάτια κατέγραφαν το άγονο τοπίο, τον δυνατό αέρα, το μπλε της θάλασσας και του ουρανού που συναντιόντουσαν στο Λιβυκό πέλαγος. Οι μορφές των κατοίκων μου φάνταζαν πελώριες, σκληρές, με άγρια χαρακτηριστικά, φιλόξενες και ταπεινές.

Τριάντα χρόνια μετά, φωτογραφίζοντας τη Λακωνική Μάνη, ο τόπος αυτός μου φαινόταν πολύ γνωστός. Πέτρα, καυτός ήλιος, ερειπωμένοι πύργοι, θρόισμα ασημένων φύλλων ελιάς, δυνατός αέρας, ξεχασμένος τόπος. Από χωριό σε χωριό μού αποκαλύπτονταν μορφές σκληρές, ασκητικές, συνάμα όμως φωτεινές, δυνατές, γενναίες, σμιλεμένες από πέτρα, ήλιο και αλάτι της θάλασσας. Μορφές που σε κάνουν να δεις το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Μορφές αξέχαστες!

Ποια είδη φωτογραφίας συμπεριλάβατε στο πρότζεκτ, ώστε να δώσετε μια συνολική αίσθηση της περιοχής;

Το τοπίο, το πορτρέτο και φωτογραφία δράσης – δρόμου.

Σε ποιες περιπτώσεις κάνατε ασπρόμαυρες φωτογραφίες και σε ποιες έγχρωμες; Τι αναδεικνύει η καθεμία καλύτερα στην καταγραφή τόπων;

Πλησίασα το τοπίο της Μάνης με εικαστικό τρόπο παίζοντας με τους όγκους, το φως και τη σκιά, μέσα από το αυστηρό και αγαπημένο μου τετράγωνο φορμά αποτυπωμένο σε έγχρωμη εμουλσιόν. Όσο για το ανθρώπινο στοιχείο που αναδεικνύεται ηρωικό με το σκληρό φως της Μάνης, φωτογραφίζοντάς το στον χώρο που ανήκει, παντρεύω το πορτρέτο με την φωτογραφία δράσης – δρόμου, σε τόνους του γκρι, σεβόμενος την ψυχοσύνθεση των κατοίκων, και με εργαλείο μια ελαφριά τηλεμετρική Leica και το ασυναγώνιστο γράψιμο ενός 35άρη φακού.

«Μίνι συνέντευξη – Ανδρέας Ζαχαράτος», Φωτογράφος, τ. 230 (Μάιος-Ιούνιος 2014), σ. 129.